Hoe de familienaam en boerderij van Vernaus uit Nuth verdween (en de naam Smeijsters verscheen)

 

“Hoe de familienaam en boerderij van Vernaus uit Nuth verdween (en de naam Smeijsters verscheen)”

De familienaam VERNAUS is in Nuth naar mijn weten  uitgestorven (als het anders is kom ik graag in contact).

In de tijd van Napoleon tot begin vorige eeuw was de familie Vernaus een van de meer vooraanstaande families in het dorp met een grote boerderij in de Kerkstraat/Dorpstraat op de hoek met de Platsmolenweg.

Of je in die tijd wat voorstelde en wat in de melk te brokkelen had werd afgemeten aan de hoeveelheid belasting die je betaalde. Hoe meer belasting: hoe meer invloed. Betaalde je geen of slecht weinig belasting dan dan had je zelfs geen kiesrecht. In die tijd bepaalden in Nuth zo’n 50 rijkere burgers het beleid in het dorp met iets meer dan 1000 inwoners.

De rijken maakten de dienst uit in ruil voor hun bijdrage aan de gemeenschap waarbij de sterkste schouders de grootste last droegen. Tegenwoordig is dat een beetje anders: De rijken maken weliswaar nog steeds de dienst uit alleen hebben ze ondertussen 1001 manieren gevonden om géén of zo weinig mogelijk belasting te betalen.

Piet Vernaus was in 1757 in Voerendaal geboren en trouwde in 1816 op 60 jarige leeftijd met de 30 jaar jongere Katrien Schiffelers die aan de kerk in Nuth woonde. De familie Schiffelers behoorde natuurlijk ook tot de hogere klasse in het dorp. De boerderij van Piet en Katrien lag op de hoek van de Kerkstraat/Dorpstraat en de Platsmolenweg. Tot ver in de jaren ’60 van de vorige eeuw kon je de imposante vakwerk achterbouw van de boerderij bewonderen als je langs de molenweg omhoog kwam lopen.

Piet en Katrien Vernaus-Schiffelers kregen twee zonen: Kasper en Nicolaas en twee dochters Sophie en Sebille. Kasper (de oudste zoon) vertrok naar Oisbeek . Nicolaas nam de boerderij in Nuth over en trouwde met een meisje van Penris uit Beek.

Het sprak voor zich dat vader Piet en zoon Nicolaas ook in de Nuther politiek actief waren. Vader Piet was raadslid van 1807 tot 1830 en van 1836 tot 1843, zoon Nicolaas van 1849 tot 1851

Dochter Sophie trouwde met Hubert Beckers (fam. van de burgemeesters) die een bierbrouwerij aan de Kerkstraat had.

Het is door het huwelijk van Nicolaas Vernaus met Catharina Penris uit Beek dat Giel Smeijsters uit Beek in Nuth terecht komt. Catharina is een zus van Giel’s  moeder en via zijn tante maakt hij kennis met Lies Beckers uit de Kerkstraat waar hij in 1890 mee trouwt.  Giel zet de bierbrouwerij van zijn schoonvader voort en is de stamvader van de Smeijsterstak in Nuth.

Als Nicolaas Vernaus in 1868 overlijdt blijft de weduwe Vernaus-Penris met dochter Sophie op de grote boerderij wonen.  Sophie trouwt in 1896 met Alfons Pijls uit Spaubeek maar overlijdt nog geen 3 maanden na hun trouwdag.

Alfons Pijls is geen boer. Hij ziet meer toekomst (en aanzien)  in het opkomende postbedrijf. De voorgevel van de boerderij aan de Kerkstraat verdwijnt en maakt plaats voor een chique woonhuis gevel. Tegen de zijgevel wordt een houten postkantoortje gebouwd. Alfons hertrouwt in 1905 met Maria Heijnen van de Stationstraat: ook een  familie  met aanzien waar de burgemeesters dik gezaaid zijn.

En zo kwam er na 100 jaar een eind aan de Vernaus boerderij aan de Kerkstraat en de familienaam Vernaus in Nuth.

Op de foto Hubert Beckers en Sophie Vernaus met de kinderen. Hun oudste dochter Lies Beckers zal in 1890 trouwen met Giel Smeijsters uit Beek. 

Sophie Vernaus daarmee ook weer grootmoeder / (bet) overgrootmoeder van Mia, Lou, Loeke en... de burgemeester van Nijmegen